Bakan Bilgin EYT’de merak edilen soruları yanıtladı

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusunda merak edilen soruları yanıtladı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Habertürk TV'de Kübra Par'ın Açık ve Net programında Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç ve Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet'in sorularını yanıtladı. Şartlara göre ihtiyaç olduğu takdirde asgari ücretlerde ek bir zam yapılabileceğini kaydeden Bakan Bilgin, EYT ile ilgili teknik çalışmalarının tamamlandığını, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın değerlendirmesinin ardından bu ay sonunda veya en geç Ocak ayının ilk haftasında Meclis'e sevk edileceğini söyledi. İşçilerin asgari ücretten memnun olduğunu belirten Bakan Bilgin, sendikacılara da sitem etti. Bakan Bilgin, bazı sendika yöneticilerinin 'Siz 8 bin liranın ne kadar üzerinde asgari ücret verirseniz, o kadar zor durumda kalırız' dediklerini aktardı. Bilgin ayrıca, memur maaşlarına da enflasyona ezdirmeyecek oranda artış yapılacağı değerlendirmesinde bulundu... Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Habertürk TV'de Kübra Par'ın Açık ve Net programında Habertürk yazarı Ahmet Kıvanç ve Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet'in sorularını yanıtladı. Bakan Bilgin, gündemin en sıcak konusu asgari ücretten, milyonların dört gözle beklediği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusuna, memur maaşlarından, sözleşmeli personelin kadroya geçme takvimine değin birçok konuda açıklamalarda bulundu. Bakan Bilgin'in açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle: Ergun Bey'in açıklamalarını takip ediyorum. TÜRK-İŞ'in değerlendirmesini dikkatle okudum. Sendikaların 'çok iyi oldu, çok mutluyuz' diyebilmelerini beklemek çok kolay diyebilir. Zaman zaman söyleyebilirler. TÜRK-İŞ daha önce açlık sınırını 7 bin 785 lira olarak açıklamıştı. Rahmetli Kemal Tahir'in 'yürür gezer yalanlar' tabiri var. Sendikaların bu tür şeyleri, onların kendi taleplerini güçlendirmek olarak kabul edilebilir ama gerçeklik algısını tahrip eder. Bilimsel olmayan tespitler üzerine yapılmış çalışma. Kendi yüzlerine de söyledim bunları, onun için rahatlıkla söylüyorum. Onlara 'yaptığınız bu açıklamaların sizi bağlaması lazım' diyorum. Yoksulluk sınırı 25 bin lira olarak belirlemişler. "Sendika çalışanlarınızda kaç kişi var 25 bin bin lira?", bunu soruyorum kendilerine. Koca konfederasyonda bir kişi yok. Bu konfederasyonlara sendikalara yoksulluk sınırının altında ücretlerinizi belirlerken "sendikal kimliğinizle kendi pozisyonunuzu düşünüyor musunuz?" diye sormuyorum; şimdi sormuş oldum. Bu tabii çok ciddi sorun. Demek ki orada problem var. Onlar taleplerini güçlendirmek için böyle şeyler yapabiliyorlar. Ama kamuoyunun bunu böyle algılaması oldukça sorunlu oluyor. Kendi pozisyonlarını güçlendirmek için yaptıkları açıklamalar sorunu güçleştiriyor. Sadece TÜRK-İŞ'in değil birçok kurumun yaptığı bu tür çalışmaları bilimsel bulmuyorum. Bu gerçekliği tahrip ediyor.   "8 BİN LİRANIN ÜZERİNDE VERİRSENİZ ZOR DURUMA DÜŞÜREZ DEDİLER" TÜİK'in büyüme, enflasyon başta olmak üzere itiraz ediyorlar. 'TÜİK neden yoksulluk sınırı araştırması yapmıyor' sorusu saçma. Çok basit, sendikalar bağlansınlar açıklasınlar, 'bizim kurumumuzda yoksulluk sınırının üstünde şu kadar arkadaşa para veriyoruz' diye. Bir eğilimi tespit etmek için yaptığınız anket  zamanına ait bilgi verir, başka bir şey söylemez. Arkadaşlarımızın yaptığı çalışmada; sokaktaki insanın beklentisiyle, işçilerin meseleye bakışı farklılaşıyor. Fabrikada araştırma yaptırdık. İşçiler üç büyük şehirde, Ankara, İstanbul, İzmir'de 8 binin üzerinde istediler. Türkiye ortalaması daha düşüktü. Anadolu'nun muhtelif illerinde 7 bin 600 küsur istediler. Üç büyük şehirdeki örneklemi dikkate alarak baktığımızda talep edilen rakam 8 bin lira civarındaydı. Biz sadece onunla sınırlandırmadık. Sendikalarımızla tek tek görüştük. Sendika başkanlarının taleplerini aldım. Bana gelen en önemli şey; Türkiye'de sendikacılığın bir anlamda eleştirmesi gerektiğinden bahsedeceğim. 'Siz 8 bin liranın ne kadar üzerinde asgari ücret verirseniz, o kadar zor durumda kalırız' dediler. 'Neden' dedim, 'Bizim toplu sözleşmelerde aldığımız ücreti aşmanızı istemiyoruz, toplu sözleşmeyi etkiler' dediler. Sendikalarımızın daha pazarlıkçı, aktif, netice alıcı söyleme sahip olmalarını ifade etmek için söylüyorum. Konfederasyonlara da sesleniyorum burada; Türkiye'de en yüksek toplu sözleşme yaptıkları yerde 10 bin liranın üzerinde kaç işyerinde sözleşme yaptılar? Bahsettiğiniz ücretler toplu sözleşmelerinizde var mı? Talep ettikleri asgari ücretle, yaptıkları toplu sözleşme ücretleri arasında böyle bir fark olmaz!   "İŞÇİLERİMİZİN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU ASGARİ ÜCRETTEN MEMNUN" Enflasyonu bir tarafa bırakalım, bu talepte bulunan arkadaşlarımız, sendikacılarımız çok kıymetli iş yapıyorlar. Asgari ücret talep ederken kendilerinin yaptıkları toplu sözleşme asgari ücret sözleşmesi değil. Türkiye'deki açlık sınırı, yoksulluk sınırı gibi tartışmalar büyük çoğunluğu bilim dışıdır. Bilimsel araştırma mantığına dayanmamaktadır. Ankara'da 15 marketten alınan fiyatla, Türkiye'nin açlık sınırı algısını yönetmek nasıl bir sorumsuzluktur? Bunu şiddetle reddediyorum. Bizim belirlediğimiz asgari ücret büyük işçilerin büyük çoğunluğu tarafından makul bulunmuş, değerli bulunmuştur. Bir matbaada dergi çıkaran arkadaşlarımız beni aradı ve telefona bağladı, arkadaşlarımız alkışlarla karşıladı. Bugünkü şartlarda verilebilecek asgari ücrettir. Şimdi enflasyon kur sabitlenmiş durumda. Enerji fiyatlarında yükseliş yok, hatta bir miktar düşüş var. Asgari ücretin yükselmesinin bütün fiyatlara yansıyacağını söylemek mümkün değilde. Bu artış enflasyonu sınırlı derecede etkiler.   "İHTİYAÇ OLURSA GEÇEN SENE GİBİ ARA ZAM YAPILABİLİR" Asgari ücret yüksek belirlendikçe, reel olarak yukarıdaki ücretlerde yüzde 100 artmıyor ama yüzde 60 artıyor. yüzde 70, yüzde 80 artıyor. Aşağıdan yukarıya artıyor. Nitelikli emekte bu artış daha yüksek. Daha düşük usta, işçi asgari ücretin bir kademe üzerinde yer alıyorlar. Nitelikli emekte bu artış daha yüksek. Daha düşük usta, işçi asgari ücretin bir kademe üzerinde yer alıyorlar. Türkiye'de enflasyon dizginlenirse asgari ücret reel artışlara tekabül edecek şekilde sürdürülürse ücretlilerin milli gelirden aldığı payı yukarıya tırmandırır. Enflasyon kontrol altına alındı. Bir an önce önümüzdeki yıl sonunda yüzde 20'lere düşeceğini tahmin ediyoruz. Mayıs/Haziran'da yüzde 35-40 düşmesini bekliyoruz. Bizim emekçileri koruyan ücret politikasını, toplu sözleşmelerinin üzerinde asgari ücret belirliyoruz. Burada sayın Cumhurbaşkanımızın desteği var. Asgari ücretlerin üzerindekini de koruyacak politika izliyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız 'Önümüzdeki yıl sonunda yüzde 20'leri göreceğiz, endişe etmeyin' dedi. 1 yıl önce savaş, pandemi olacağını biliyor muyduk? Olağanüstü şeyler olmazsa bizi yıl sonuna kadar götürecek asgari ücret belirledik. Olağanüstü şartlarda yeniden müdahale ederiz, geçen sene nasıl Temmuz ayında müdahale ettiğimiz gibi. İhtiyaç olursa geçen sene gibi zam yapılabilir.   "MEMUR MAAŞLARINA ENFLASYON ÜZERİNDE ARTIŞ YAPACAĞIZ" Bizim memur maaşlarıyla ilgili imzaladığımız madde var. Enflasyon farkını toplu sözleşmelerde veriyoruz. Bu sene de enflasyon üzerinde artış vereceğiz. Onu şimdi açıklamayayım. Son ay enflasyonu hesaplandıktan sonra belirleniyor. Aralık ayı enflasyonu açıklandıktan sonra Ocak ayında belli olacak. Aralık ayında enflasyon düşüşü devam edecek. Biz tüm bunları değerlendirerek alım gücünü destekleyecek oranda karar vereceğiz. Bitmemiş tamamlanmamış çalışmayı önceden açıklamak doğru olmaz. Biz ücret artışların dışında memur ve çalışanlarımızın ücretlerine çok önemli katkı yaptık. Ücret düzeyinde alınan vergileri vergi dışı bıraktık. Bu tüm ücretlere yansıdı. Şimdi bir başka şey daha yapılıyor.   "BAĞKUR EMEKLİLERİMİZİN DE MAAŞINA DÜZENLEME YAPILACAK" En alt düzeyde ücret alan emekliler var. Çok düşük kaldı. Açıklandığı gün fena değildi, enflasyon şartları içinde az kaldı. Bunlar kim? Prim gün sayılarını tamamlamamışlar, daha çok Bağkur'lular. Devlet 'bu insanlarımıza borçlanma imkanı getirelim' demişler. Prim borçlarını bağladıkları emekli maaşından ödenmiş. Bir sosyal destek bu. Bunların sayısı 500 bin civarında. Bunları da biz nasıl sosyal devlet ücretsiz, gelirsiz kimseyi bırakmaz diye bir düzenleme yaptıysa, bunlar da yeniden ele alınarak düzenlenecek.   "EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINA ZAM ORANLAR ÇIKINCA BELLİ OLACAK" En düşük emekli maaşı ne olabilir sorusunu, bütün bu zamlar, oranlar belirlendikten sonra ortaya çıkacak. Emekli maaşları primle ilişkilidir. Kimse prim ödemesin diye muhalefet söylüyor. Bu bağlantıyı ortadan kaldıran bir şey. Biz prim ödeyerek emekli maaşı alıyoruz. Asgari ücretle bunu birbirine karıştırmamak lazım. Prim ödemese de emekli maaşı verelim mantığı sürdürülebilir değil. En alttakilere seyyanen zam yapmak yöntemimizdir, yukarıdakilere enflasyon farkını dikkate alınan düzenleme yapılır.   "8 EYLÜL 1999'DAN SONRA İŞE GİRENLER EYT'Yİ KAPSAMAYACAK" EYT ile ilgili Fuat Bey'in açıklamasını şimdi sizden öğrendim. Tabii biz görüşlerimizi, zaman zaman bir araya gelip paylaşıyoruz. Teknik çalışmaları tamamlanmamış çalışma. EYT deyince 8 Eylül 1999'dan önce işe başlamış olanlar. Bunların bazı istisnaları var. Doğum yapmış hanımların, askerlik yapmış olanların borçlanması var. Birkaç istisnai durumlar var. Onların dışında en çok sorulan soru; prim gün sayım eksik, borçlanabilir miyim? 1999'dan sonra işe girdilerse EYT'yi kapsamayacaktır. Mevcut yasamızda olan haklar devam edecek. Yurt dışında çalışanlar var. Olağanüstü bizim kurumlarımıza müracaat edenler var. Orada da benzer kafa karışıklıkları var. Onlar da 'prim gün sayılarımızı tamamlayalım, emekli olalım' diye kuyruklar oluşturuyor. Onlarda da aynı şey geçerli. EYT 8 Eylül 1999 öncesi işe başlamayı zorunlu kılıyor. Dünyanın neresinde olursanız olun. Aksi takdirde borçlanarak olmaz.   "EYT'DE YAŞ SINIRI ÇALIŞMALAR TAMAMLANDIKTAN SONRA BELLİ OLACAK" Aralık'a kadar yaklaşık 1 milyon 900 bin kişi. Ocak ayında 2 milyonu biraz geçen kişi. Dediğimiz şartlara uygun. Prim gün sayısı ve hizmet süresi tamamlanmış olanların sayısı. Eğer hiçbir yaş sınırı olmasa bunlar giriyor. 2 milyon giriyor. Bazıları 5-6 milyon var diyor. Geçen uzman kılığında bir adam 'Bu iş 13 milyona çıkar' diyor. Şu anda onları belirlemeye çalışıyoruz. Müracaat ediyor. Adam daha önce Bağkur, SSK'da, yurt dışında çalışmış. Onların dosyalarını müracaat edilmeden bizbirleştiremiyoruz. O hummalı bir çalışma.Bütün çalışmalar ortaya çıktıktan, toplam tabloyu gördükten sonra yaş sınırına karar verilecek. Ben burada devleti düşünüyorum, yurttaşlarımıza en fazla katkı yapabilecek çözüm üzerinde durmam gerekir. Yaş sınırına henüz karar verilemedi. Neticede tabloya bakarak siyasi karar verilecektir. Hükümet karar verecektir. Cumhurbaşkanımız değerlendirecektir. Tabloyu tam olarak tespit etmeye çalışıyoruz. Hangi yaşta kaç kişi bulunuyor? Yaş aralığı nereden nereye geliyor. EYT'de ortalama yaş yüzde 49.9. Bu çalışmayı bitirmeye çalışıyoruz.   "SON DURUMU 26 ARALIK'TA SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZA ARZ EDECEĞİM" Tahmin ediyorum EYT'yi bu ay sonuna kadar Meclis'e götürürüz bunu. Bitirebilirsek bu ay içinde, bitiremezsek Ocak ayında götürürüz. Ben son durumu önümüzdeki 26 Aralık'ta sayın Cumhurbaşkanımıza arz edeceğim. Meclis'in iradesiyle çıkınca Resmi Gazete'de yayınlanır ve yürürlüğe girer.   "KISMİ EMEKLİLİK KOŞULARI AYNEN DEVAM EDECEK, DEĞİŞİKLİK YOK" 1999'daki şartlar neyse, çalışma süresi, hizmet süreleri değişmiyor, o günkü şartlarda emekli olacak. Kısmi emeklilik koşulları da aynen devam edecektir. O insanlarımız rahat olsun, onların programında herhangi bir değişiklik yapmıyoruz.   "SÖZLEŞMELİ PERSONEL 3 YILDAN SONRA TAYİN İSTEYEBİLECEK" Sözleşmeli personele kadroyla ilgili Meclis tatile girmeden geçireceğiz inşallah. Kurumlar müracaat ettiler bize. Biz onların statülerini inceliyoruz. Kamuda 30 sözleşmeli personel statüsü var. Onları bütünleştirirsek kadro veriyoruz. Öğretmen, imam, hemşireler. Bunların hepsini 657'ye tabi hale getiriyoruz. Yer değiştirmelerini üç artı bire bağlıyoruz. Bayburttasınız diyelim. 3 yılı doldurduktan sonra tayin olabileceksiniz.   "İŞÇİLERİ MEMUR YAPIYORUZ DİYE BİR ÇALIŞMAMIZ YOK ŞU ANDA" Sözleşmeli personelde çeşitli sorular var. Onlara cevap veren çalışmalar yaptık. Bu çalışma sadece sözleşmeli personel için. 32 sözleşmeli personel var. Bunlar Emekli Sandığı'na prim ödeyen insanlar. İşçileri memur yapıyoruz diye bir çalışmamız yok şu anda.   "SENDİKACILARA YÖNELİK ELEŞTİRİLERİM GERÇEKÇİ ZEMİN ÜZERİNDEDİR" Türkiye'de birinci önceliğimiz işveren karşısında emekçilerimizin hukukunu korumaktır. Sendikalaşmayı sonuna kadar destekliyorum. Sendikalaşmaya karşı çıkan işverene karşı her türlü hukuki mücadeleyi yapıyoruz. Doğrudan doğruya iş koluna yönlendirmeyi biz yapıyoruz. Asgari ücrette enflasyonun tahribini önledik. Muhalefetin bundan 1 ay önce 'En az 7 bin lira olmalı' dediğini hatırlayalım. Sendikacılığın dersini anlatmış bir hoca olarak sendikacılığı destekliyorum. Bunun için sendikacılara yönelik eleştirilerim gerçekçi zeminler üzerindendir. Biz sosyal politikaları uygulamaya devam edeceğiz. En büyük güvencemiz Türkiye'nin bağımsızlığını devam ettirecek ekonomik ve demokratik sistemdir. Toplu sözleşme kurumsal bir sosyal politika aracıdır. Bunların güçlenmesi lazım. Sendikalarımızla işbirliği içerisinde çalışacağız. İşyerlerimizde sosyal barış içinde üretimin sürme yaklaşımıyla Türkiye'nin büyüme yoluyla ilerleyeceğini düşünüyorum.   VERGİ DİLİMLERİYLE İLGİLİ DÜZENLEME Tüm ücretlilerin, asgari ücret kadar olan gelirlerini vergi dışı bıraktıklarını hatırlatan Bilgin, “Şimdi bir başka şey daha yapılıyor. Hazine ve Maliye Bakanımızla talepleri birlikte değerlendirdik. Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi dilimlerinde düzenlemeyle ilgili bir çalışma yapıyor. Hazine ve Maliye Bakanımız açıkladığı zaman bunun da çok olumlu etkisi olacaktır. Çalışanları çok rahatlatacak. Yani ‘Ocak ayında aldığımız maaşı niye temmuzda, ağustosta alamıyoruz’ eleştirisini cevaplayacak bir düzenleme çalışması yapılıyor” diye konuştu. En düşük tutarda maaş alan emeklilerle ilgili konuşan Bilgin, sayıları 500 bin civarında olan bu kişilerin, prim gün sayısını tamamlamayan, çoğunluğu Bağ-Kur’lu ve devletin ‘Gelirsiz insan bırakmayalım’ düşüncesiyle hareket ederek borçlandırma yoluyla emekli ettiği kişiler olduğu bilgisini verdi. Bilgin, sayıları 500 bin civarında olan kamudaki sözleşmelilerin kadroya geçirilmesiyle ilgili düzenlemeyi önümüzdeki hafta, tatile girmeden Meclis’e intikal ettireceklerini söyledi. Taşeron işçilerle ilgili bir çalışmaları şu an için olmadığını belirten Bilgin, önlerindeki dosyanın geçici işlerle ilgili olduğunu dile getirdi.